دانش سفال و حرفه سفالگری

سفالگری یا دانش سفال قدمتی بسیار طولانی دارد و در زمان‌های گذشته از سفال برای ساخت وسایل استفاده می‌شد. سازه‌های بسیاری از سفال به جا مانده است. این هنر قدیمی که یکی از هنرهای دستی نیز به شمار می‌رود، ارزش بسیار بالایی دارد. امروزه این هنر با علم و تکنولوژی روز ترکیب شده و دامنه‌ی کارکرد بسیار گسترده‌ای دارد. هنرمندان این حرفه هر روزه اقدام به تولید محصولاتی بسیار جذاب و منحصر به فرد می‌کنند، و بر زیبایی سازه‌های سفالی و سرامیکی می‌افزایند. هنرمندان سفالگر می‌توانند با ترکیب خاک رس، آب و مواد دیگر، سفال را تهیه کنند. با هنر دست، استفاده از خطوط هندسی، پخت در کوره و طراحی روی سفال، محصولی متفاوت، کاربردی و جذاب را خلق کنند. امکان ساخت با قالب‌ها هم وجود دارد. و می‌توان از تکنولوژی روز و تجهیزات صنعتی هم در ساخت استفاده کرد.

سفال در باستان شناسی

سفال و هنر دانش سفال در باستان شناسی اهمیت خاصی دارد. ماده سفال به عنوان یک جسم ترکیبی و ساخته شده توسط بشر است. ماده سفال، ماده‌ای است که توسط فن و مهارت انسان خلق و به کار گرفته شده است. از این رو بیش از هر ماده فرهنگی دیگر نشانه های تکنیکی و هنری فرهنگهای مختلف بشری، در طول زمان را در بطن خود حفظ کرده است. از طرف دیگر تولید فراوان و البته شکنندگی و مصرف فراوان آن موجب شده است تا همواره در کاوش‌های باستان شناسی فراوان ترین ماده فرهنگی قابل استحصال باشد. لذا در مکاتب مختلف نظری باستان شناسی به عنوان یک عنصر اصلی در دوره‌بندی و سن‌سنجی لایه‌ها و فرهنگ‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. عملا کار باستان شناسی از دوران نوسنگی تا به امروز به شدت نیازمند شناخت دقیق توالی و تغییرات هنری و تکنیکی سفال و دانش سفال در هر دوره است.

تنوع دانش سفال فرهنگهای بومی

از سوی دیگر تنوع فرهنگهای بومی کهن موجب شده است تا هر ناحیه جغرافیایی سبک و سیاق خاصی را در تولید و ساخت سفال و دانش سفال دنبال کنند. از این رو کار پژوهش در باره شناسائی فرمهای شاخص سفال هر دوره روندی پویا و همیشگی است. با این شرایط نیاز هست تا هر دانش آموخته باستان شناسی ضمن شناخت فرمها و تکنیکهای رایج در هنر سفالگری، توانایی تفکیک سبک های سفالی هر دوره در منطقه جغرافیایی خاص را داشته باشد.

سفالگری